W świecie zmysłów czyli zajęcia z elementami integracji sensorycznej.

Integracja sensoryczna jest to proces, w którym mózg organizuje docierające do niego informacje płynące z ciała i środowiska, po czym wysyła odpowiednią reakcję. Zmysły podstawowe dla integracji sensorycznej (dotyk, równowaga oraz czucie ciała) mają zasadnicze znaczenie w naszym codziennym funkcjonowaniu.

Ich dobre zintegrowanie jest podstawą optymalnego rozwoju i działania pozostałych wszystkich wyższych zmysłów i umiejętności. Należą do nich na przykład: wzrok, słuch, mowa, umiejętność chodzenia oraz zdolność wykonywania precyzyjnych czynności, jak malowanie, pisanie.

Człowiek w swoim świecie otoczony jest przez mnóstwo napływających z każdej strony bodźców. Codziennie widzimy i dotykamy olbrzymią ilość przedmiotów o różnych kształtach, kolorach, fakturach, słyszymy przeróżne dźwięki: muzykę, szepty, odgłosy zwierząt i maszyn, smakujemy potrawy, czujemy intensywne zapachy, czujemy także swoje ciało, kierujemy nim, żeby wykonać określoną aktywność. Te wszystkie czynności, które wykonujemy, wymagają zaangażowania ze strony układu sensorycznego – nie jest przecież tajemnicą, że człowiek odbiera świat poprzez zmysły. Jeżeli w naszym organizmie wszystkie napływające z zewnątrz informacje są odbierane i przetwarzane poprawnie czyli proces integracji sensorycznej przebiega bez zakłóceń – widzimy świat jako przyjazne środowisko. Potrafimy trafnie ocenić sytuacje w której się znajdujemy i co najważniejsze, nasze reakcje są adekwatne do sytuacji, która nas spotkała. Gdy dotkniemy gorącego garnka – cofamy rękę, kiedy muzyka w radio gra bardzo głośno– ściszamy odbiornik a jeżeli czujemy, że jedzenie nieświeżo pachnie – rezygnujemy z konsumpcji.

Zaburzenia integracji sensorycznej mają miejsce, gdy mózg nie jest zdolny do prawidłowego przetwarzania bodźców zmysłowych. Jeśli proces integracji sensorycznej jest zaburzony, mogą pojawić się problemy z nauką, zachowaniem, koncentracją, czy koordynacją.

Sytuacja komplikuje się ponieważ nasz mózg ma problem z właściwym odbiorem i przetwarzaniem zewnętrznych bodźców, np. kiedy przyjazny, lekki dotyk – boli, większość świata wokół bardzo intensywnie i często nieprzyjemnie pachnie a własne ciało nie chce nas słuchać. To tylko wybrane przykłady zaburzeń związanych z rozwojem procesów integracji sensorycznej. Analizując powyższe przykłady, łatwo sobie wyobrazić jak bardzo utrudniają one funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie.

Przedstawiamy niektóre z zajęć z elementami integracji sensorycznej i muzykoterapii, które mają na celu pobudzanie aktywności poznawczej poprzez stymulację wielozmysłową - angażowanie zmysłów - wzroku, słuchu, smaku, węchu i dotyku.

Na jednych z zajęć z elementami SI do aktywizacji zmysłu wzroku i dotyku wykorzystaliśmy szyfonowe chusty. W celu stymulacji zmysłu dotyku, słuchu i wzroku wykorzystaliśmy wodę z pianą oraz dzwonki diatoniczne. Towarzyszyła nam muzyka klasyczna i popularna. Zajęcia miały na celu aktywizację zmysłów a także ograniczenie zachowań trudnych poprzez dostarczenie pozytywnych wrażeń zmysłowych.

Integracja Sensoryczna jest procesem, który zachodzi poza świadomością, podobnie jak oddychanie, a jej rozwój zaczyna się już w życiu płodowym, a więc towarzyszy nam od początku do końca życia.